Brice und Léo

Tijdens een excursie van de Vereniging “Connaissance du Médoc” naar de bunkers van Les Arros bij Soulac leerden we Brice en Léo kennen. Ze maakten deel uit van een groep scholieren van een jaar of elf, die bij Jean-Paul Lescorce, de bunkerarcheoloog van Soulac “in de leer zijn” om van alles over de Atlantische muur, de Atlantikwall, te weten te komen.

Zeventig jaar nadat de verdedigingslinie werd aangelegd zijn de restanten van deze keten van bunkers nog overal te vinden. Als gevolg van de erosie van de kust liggen de bunkers deels op het strand en deels zijn ze al bijna of helemaal in de zee verdwenen. Maar er staan er ook (nog) heel wat in de duinen. Toen de bunkers werden gebouwd was Jean-Paul Lescorce een jaar of zeven en er zijn er maar weinigen zoals hij die zich deze tijd kunnen herinneren. Zal zijn kennis, net als al zoveel bunkers, in de zee verdwijnen?

Jean-Paul is natuurlijk niet meer de jongste en hij denk erover na wie in de toekomst zijn werk zal kunnen voortzetten. Nog altijd is hij in het noordelijk deel van de Médoc de enige – zij het niet officiële – instantie die zich bekommert om de instandhouding van en de voorlichting over een van de belangrijkste overblijfselen uit de tijd waarin de bewoners van de Médoc voor het eerst met oorlogshandelingen geconfronteerd werden: de bombardementen op de Atlantikwall door de geallieerden.

Brice en Léo en alle andere kinderen die zich voor deze periode interesseren moeten nog veel leren voor ze in staat zijn om aan de hand van de nog opmerkelijk intact zijnde bunkerresten te kunnen vertellen over de geschiedenis van de verdedigingslinie. Ze kozen daarvoor uit vrije wil nadat ze zelf met hun schoolklas aan een bezichtiging hebben deelgenomen. Een tijd lang worden ze iedere zondagmorgen door hun ouders naar Les Arros gebracht om zich daar anderhalf uur door Jean-Paul te laten onderwijzen over de complexe installatie van gevechtsstellingen, de werking van de elektrische installaties en het systeem van de luchtverversing, de voedselvoorziening en natuurlijk ook de bewapening. En daarbij komen dan ook nog een hoop getallen, zoals het gewicht van de zware ijzeren deuren waarmee de bunkers vroeger werden afgesloten.

Bij onze bezichtiging met de “Connaissance du Médoc” waren Brice en Léo in het begin nog een beetje onzeker en verlegen, maar gaandeweg ontdooiden ze steeds meer tot ze uiteindelijk volledig zelfstandig hele delen van de rondleiding overnamen. Ook al kun je nog niet weten of ze later in de voetstappen van Jean-Paul Lescorce zullen treden, hun specialistische kennis over de bunkers in de Médoc is blijvend en ze kunnen er in de toekomst toe bijdragen dat het verleden niet in de vergetelheid raakt.

2015 Christian Büttner / Elke Schwichtenberg (Saint-Vivien), vertaling: Marius van Deventer