Verborgen bunkers

De vele bunkers hier op de stranden van de Médoc zijn een haast vertrouwd beeld geworden en vormen een uitnodiging voor graffitikunstenaars. De gemiddelde strandbezoeker staat er nauwelijks nog bij stil dat ze een onderdeel waren van de Atlantikwall, de gigantische verdedigingslinie die de Duitse bezetters in de tweede wereldoorlog langs de Europese kust bouwden. Deze betonnen sliert loopt van Noorwegen tot aan de Spaanse grens en bestond oorspronkelijk uit maar liefst 15.000 grote en kleinere bunkers.

De meeste bunkers in de Médoc staan nog steeds in de duinen of liggen gekapseisd op het strand als gevolg van de erosie van de kust. In een land als Nederland is dat anders. Op het strand tref je geen bunkers aan. In de duinen zijn er nog wel wat terug te vinden, maar je moet er wel naar zoeken. Sommige bunkers vonden een nieuwe bestemming als opslagruimte, als fundament voor een nieuw appartementencomplex of als bijvoorbeeld een dancing. Er zijn zelfs bunkers die zijn omgebouwd tot recreatiewoning. Maar Nederland is klein en dichtbevolkt en er is geen ruimte voor nutteloze bouwwerken. De meeste bunkers werden daarom opgeblazen of, wat goedkoper was, gewoon onder het zand gebulldozerd. Soms zie je er nog restanten van, maar de meesten zijn helemaal verdwenen.

Maar de fascinatie voor deze 3000 kilometer lange verdedigingslinie nog steeds groot. Enkele bunkers in Nederland zijn behouden als bunkermuseum, net zoals dat hier in Frankrijk is gebeurd. Maar de bunkers die onder het zand werden verborgen blijken ook nog steeds een grote aantrekkingskracht te hebben. Hoewel het in Nederland streng verboden is in de duinen te graven trekken er op stille momenten tientallen mensen op uit om die verborgen bunkers te zoeken. De echte bunkerfreak is pas tevreden als hij een bunker vindt, die sinds hij zo’n 70 jaar geleden onder het zand verdween onaangeroerd is gebleven. Veel valt er in die bunkers trouwens niet te vinden. De geallieerden hebben na de bevrijding alles van waarde uit de bunkers verwijderd. Wat er resteert herinnert vaak aan verveling. Tot de meest gevonden voorwerpen behoren lege wijnflessen. En zo kunnen we misschien diep in het zand van de duinen aan de Nederlandse kust nog een link naar de Médoc vinden.

2015 Marius van Deventer (Grayan et l’Hôpital)